
BİTKİ YETİŞTİRİCİLİĞİ İÇİN TOPRAĞINIZI TANIYIN
Bahçenizde ya da saksıda bitki yetiştirmeyi planlıyorsanız, bu yazı tam size göre! Güneş, su ve bakım ne kadar önemliyse, toprak da bitki türüne göre en az onlar kadar belirleyicidir. Çünkü bitkiler, kökleri aracılığıyla ihtiyaç duydukları tüm besinleri toprağın derinliklerinden alır. Bu nedenle, bitkilerin sağlıklı gelişebilmesi ve verdiğiniz emeğin karşılığını alabilmeniz için toprak yapısını tanımak büyük önem taşır. Peki, killi toprak mı, tınlı toprak mı yoksa humuslu toprak mı daha uygun? Hangi bitkiyi ekeceğinizi belirlediyseniz, sırada o bitki için en doğru toprağı seçmek var. Bitki türlerine göre en uygun toprakları, sizin için listeledik.

Genellikle sarı, kahverengi ya da siyah renkte olan torf toprak, tamamen organik maddelerden oluşur. Yüksek su tutma kapasitesi sayesinde, bitkilerin ihtiyaç duyduğu nemi sağlar ve kök çürümelerini önler. Bu nedenle düzenli sulama aşırıya kaçmadan yapılmalıdır. Ortanca, açelya, kamelya gibi süs bitkileri; marul, ıspanak ve maydanoz gibi nem seven sebzeler ile yaban mersini, böğürtlen ve ahududu gibi meyveler, ayrıca yeni ekilmiş fideler ve tohumlar için idealdir.

Hafif ve gevşek yapısıyla kolay işlenebilen kumlu toprak, yağışlı dönemlerde ya da kış mevsiminde sulama gerektirmez. İlkbaharda hızla ısındığı için erken ekim yapmak isteyenler açısından oldukça elverişlidir. Ancak suyu ve besin maddelerini çabuk kaybettiği için düzenli besin takviyesi gerekebilir. Bu toprak türü, özellikle derin köklü ve kuraklığa dayanıklı bitkiler için uygundur. Havuç, turp, yer fıstığı gibi kök sebzeler; kavun, karpuz, şeftali gibi meyveler; mısır ve darı gibi tahıllar ile lavanta ve ada çayı gibi aromatik bitkiler kumlu toprakta verimli şekilde yetişir.

Çiftçiler ve bahçıvanlar tarafından sıkça tercih edilen tınlı toprak; suyu iyi tutması, köklerin hava almasını sağlaması ve besin maddelerini koruması sayesinde oldukça verimli bir toprak türüdür. Bu özellikleriyle hem sebze-meyve tarımında hem de süs bitkisi yetiştiriciliğinde yaygın olarak kullanılır. Elma, armut, kiraz ve şeftali gibi meyve ağaçları; buğday, arpa ve mısır gibi tahıllar ile gül, lavanta ve petunya gibi çiçekler tınlı toprakta sağlıklı şekilde yetişir.

Besin tutma kapasitesi açısından dengesiz bir yapıya sahip olan kireçli toprak; içerisinde bol miktarda kil, kireç, taş, humus ve kum barındırır. Bu özellikleri nedeniyle işlenmesi en zor toprak türlerinden biridir. Verimli hâle gelmesi için genellikle ek gübreleme gerekebilir. Havuç, lahana, soğan, kuşkonmaz ve pancar gibi sebzeler; badem ve kayısı gibi meyve ağaçları, ada çayı ve menekşe gibi süs bitkileri ile yulaf gibi tahıllar, kireçli toprakta yetiştirilmeye uygundur.

Bitkileriniz için humuslu toprak kullanıyorsanız, emeklerinizin karşılığını alacağınız kesin! Neredeyse tüm bitki türleri için uygun olan bu toprak, çürümüş bitki ve hayvan artıklarının uzun sürede ayrışmasıyla oluşur. Koyu kahverengi ya da siyaha yakın renkte olan humuslu toprak, yumuşak dokusuyla besin maddeleri bakımından oldukça zengindir. Sebzelerden meyve ağaçlarına, süs bitkilerinden tahıllara kadar pek çok farklı bitki türünün sağlıklı şekilde yetişmesine olanak tanır.

İlkbaharda ısınması uzun süren ve su tutma kapasitesi yüksek olan killi toprak, yoğun yapısı nedeniyle düzenli olarak işlenmeli ve havalandırılmalıdır. Fazla suyu kolayca tahliye edemediği için kök çürümesi gibi sorunlara yol açabilir. Bu özellikleri nedeniyle dikkatli kullanılmayı gerektiren bir toprak türüdür. Lahana, ıspanak ve pazı gibi yapraklı sebzeler; ayva ve erik gibi meyve ağaçları ile ayçiçeği gibi tarla bitkileri killi toprakta sağlıklı şekilde gelişebilir.

Yüksek oranda çakıl, taş ve kum içeren çakıl toprak; düşük su tutma kapasitesi sayesinde kök çürümesine yatkın, suya hassas bitkiler için uygun bir yetişme ortamı sunar. Bu toprak türü özellikle sukulentler, kaktüsler, lavanta ve kekik gibi suyu fazla sevmeyen bitkiler için idealdir. Ayrıca kaya bahçeleri ve dekoratif peyzaj uygulamalarında da yaygın olarak tercih edilir.
188 okunma